Σάββατο 9 Μαρτίου 2013

Παροιμίες για τον Μάρτη !!



Οι  παροιμίες  είναι φράσεις βγαλμένες από τη λαϊκή σοφία και εκφράζουν , συνήθως με τρόπο αλληγορικό., μια αλήθεια για τη ζωή, μια γνώμη που πηγάζει από τη μακρόχρονη κοινή πείρα.  Ξεχωρίζουν  από την  ζωηρή και πλούσια σε εικόνες φαντασία τους, συνήθως έχουν τη μορφή κάποιου δίστιχου και  τις πιο πολλές φορές αποκτούν  διδακτική σημασία  Μία παροιμία μπορεί να προέρχεται από κάποιο λαϊκό μύθο ή από κάποια φράση ενός ιστορικού ή όχι προσώπου, να σχετίζεται με κάποιο ιστορικό γεγονός, ή ακόμη και  από τους στίχους ενός λαϊκού τραγουδιού κ.α. Οι  παροιμίες αποτελούν συσσωρευμένη εμπειρία χιλιάδων ανθρώπων και μπορούν σίγουρα να εμπλουτίσουν τις γνώσεις του καθενός αλλά θα πρέπει να περνάνε και από μια προσωπική ανάλυση, όπως και οτιδήποτε άλλο που βρίσκει «αληθοφάνεια» είτε  γνώμη των πολλών είτε σαν άποψη της αυθεντίας. Ο πιο καλός τρόπος για να καταλάβουμε την «πλάνη» που μπορεί να κρύβεται πίσω από «λαϊκές σοφίες» είναι οι αντικρουόμενες παροιμίες:  "Όποιος βιάζεται σκοντάφτει" αλλά ταυτόχρονα  "Το γοργόν και χάριν έχει".


 
 

  Ο Μάρτιος είναι ο μήνας με τις περισσότερες παροιμίες . Πολλές αναφέρονται στις καιρικές συνθήκες που επικρατούν το συγκεκριμένο μήνα και στον άστατο καιρό , ενώ άλλες στις γεωργικές ασχολίες των κατοίκων . Σε πολλές ακόμη από αυτές ο λαός συνέδεσε το Μάρτιο και με άλλους μήνες , όπως τον Απρίλιο , τον Ιούνιο , τον Αύγουστο , ακόμη και με το   Σεπτέμβρη !








  Κάλλιο Μάρτης καρβουνιάρης, παρά Μάρτης λιοπυριάρης.
  Οπόχει κόρη ακριβή, το Μάρτη ήλιος μην τη δει.
  Του Μάρτη οι αυγές με κάψανε, του Μάη τα μεσημέρια.
  Το Μάρτη στον ήλιο να μην κοιμηθείς. 
  Ο Μάρτης έχει τ' όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια.
  Ο Μάρτης με τα λούλουδα, ο Απρίλης με τα ρόδα.
  Του Μάρτη και του Τρυγητή, ίσα τα ημερονύχτια.  
  Aκόμη στις δεκαοχτώ, ψοφάει η πέρδικα στ' αυγό.
Λένε και στις τριάντα, μα δεν ηξεύρω γιάντα.
  Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.  
  Μάρτης έβρεχε, θεριστής χαιρότανε.
  Κάλλιο Μάρτης στις γωνιές, παρά Μάρτης στις αυλές.
  Μάρτης είναι χάδια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει.  
  Μην σε γελάσει ο Μάρτης το πρωί και χάσεις την ημέρα. 
  O Μάρτης ο κλαψόγελος.
  Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, εφτά φορές εχιόνισε
και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε!
  Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
  Μάρτης κλαψής, θεριστής χαρούμενος.





  O Mάρτης το πρωί χιόνισε,
κι ο γάιδαρος ψόφησε (από το κρύο).
Το μεσημέρι βρώμισε (από τη ζέστη),
και το βράδυ τον πήρε το ποτάμι (από τη βροχή).
  Ο Αύγουστος για τα πανιά κι ο Μάρτης για τα ξύλα.
  Μάρτης πουκαμισάς, δεν σου δίνει να μασάς.  
  Του Mάρτη του αρέσει, να είναι πάντα στο διπλό,
μια στις δέκα να έχει ήλιο και τις άλλες ξυλιασμό.
  Σαν ρίξει ο Μάρτης μια βροχή κι ο Απρίλης άλλη μία,
να δεις κουλούρες στρογγυλές και πίτες σαν αλώνι.
  Αν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλα πέντε,
θα δεις το κοντοκρίθαρο να στρίβει το μουστάκι,
να δεις και τις αρχόντισσες να ψιλοκαθαρίζουν,
θα δεις και τη φτωχολογιά να ψιλοκοσκινίζει.
  Βροντή Μαρτιού, φίλεμα με καρύδια.
  Mάρτης άβροχος, μούστος άμετρος.





  Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ' Αύγουστο σεγκούνι.
  Όπως ασπρίζουν τα βουνά το Μάρτη από τα χιόνια,
έτσι ν΄ ασπρίσουν τα μαλλιά της νύφης απ΄ τα χρόνια.
  Το Μάρτη χιόνι βούτυρο, μα σαν παγώσει μάρμαρο.
  Tο Mάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια.
  Μάρτης βρέχει; Ποτέ μην πάψει.
  Ο Μάρτης εδιαλάλησε μικρά μεγάλα απάνου.
  Ο καλός Μάρτης στα κάρβουνα, κι' ο κακός στον ήλιο.
  Φύλαξε τα παλούκια σου να μη στα φάει ο Μάρτης. 
  Απ' έχει κόρη όμορφη, του Μάρτη δεν τη δείχνει.
  Ο Μάρτης το πρωί το ψόφησε και το βράδυ το βρόμισε. 
  Ο ήλιος του Μαρτιού, τρυπάει κέρατο βοδιού.
  Όλες του Μάρτη φύλαγε και τ' Απριλίου τις δώδεκα,
ότι ακόμη και στις δεκαοχτώ πέρδικα ψόφησε στ' αβγό. 
  Στων αμαρτωλών τη χώρα, το Mαρτάπριλο χιονίζει.
  Το Μάρτη φύλαε άχερα, μη χάσεις το ζευγάρι. 
  Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή; 
  Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και πέντε μήνες δεν ξεβάφει. 
  Aκόμη και στις δεκαοχτώ, έχει το μάτι του ανοιχτό. 
  Τσοπάνη μου την κάπα σου, το Μάρτη φύλαγέ την. 
  Σ' όσους μήνες έχουν «ρ» κάνεις μπάνιο με ζεστό νερό.
  Ο Αύγουστος για τα πανιά κι ο Μάρτης για τα ξύλα. 
  Αν ρίξ΄ ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα,
χαρά σε κείνο το ζευγά που ΄χει πολλά σπαρμένα.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου